Lazer sowatmagyň ýörelgesi we sowuk atomlara ulanylmagy
Sowuk atom fizikasynda köp tejribe işi bölejiklere gözegçilik etmegi (atom sagatlary ýaly ion atomlaryny tussag etmek), haýallatmagy we ölçeg takyklygyny ýokarlandyrmagy talap edýär. Lazer tehnologiýasynyň ösmegi bilen lazer sowadyşy sowuk atomlarda hem giňden ulanylyp başlandy.
Atom masştabynda temperaturanyň düýp bölegi bölejikleriň hereket edýän tizligidir. Lazer bilen sowatmak, fotonlary we atomlary herekete getirmek, şeýlelik bilen atomlary sowatmakdyr. Mysal üçin, atomyň öňe gidýän tizligi bar bolsa we ters tarapa gidýän uçýan fotony siňdirse, tizligi haýallaşar. Bu, otuň üstünde öňe sürülýän topa meňzeýär, eger beýleki güýçler iteklemese, ot bilen aragatnaşyk arkaly ýüze çykan “garşylyk” sebäpli durar.
Bu atomlaryň lazer bilen sowadylmagy we proses bir sikl. Bu aýlaw sebäpli atomlar sowamagy dowam etdirýärler.
Onda iň ýönekeý sowadyş, Doppler effektini ulanmakdyr.
Şeýle-de bolsa, atomlaryň hemmesini lazerler bilen sowadyp bolmaýar we munuň üçin atom derejeleriniň arasynda “siklik geçiş” tapylmaly. Diňe siklik geçişler arkaly sowadyşa ýetip bolýar we üznüksiz dowam edip biler.
Häzirki wagtda, aşgar metal atomynyň (Na ýaly) daşky gatlakda diňe bir elektron barlygy sebäpli, aşgar toprak toparynyň daşky gatlagyndaky iki elektron (Sr ýaly) hem tutuşlygyna energiýa hökmünde kabul edilip bilner. bu iki atomyň derejesi gaty ýönekeý we “siklik geçişine” ýetmek aňsat, şonuň üçin adamlar tarapyndan sowadylan atomlar esasan ýönekeý aşgar metal atomlary ýa-da aşgar ýer atomlarydyr.
Lazer sowatmagyň ýörelgesi we sowuk atomlara ulanylmagy
Iş wagty: Iýun-25-2023