Attosekunt impulslarywagtyň gijikdirilmeginiň syrlaryny açýar
Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň alymlary attosekunt impulslarynyň kömegi bilen bu barada täze maglumatlary açdylarfotoelektrik täsiri:.fotoelektrik zyňylyşygijikdirmek 700 atosekuntda bolup, öň garaşylýandan has uzyn. Bu soňky gözleg, bar bolan teoretiki modelleri kynlaşdyrýar we ýarymgeçirijiler we gün öýjükleri ýaly tehnologiýalaryň ösmegine alyp barýan elektronlaryň özara täsirine has çuňňur düşünmäge kömek edýär.
Fotoelektrik täsiri, bir molekulada ýa-da atomda demir ýüzüne ýagtylyk düşende, foton molekula ýa-da atom bilen täsirleşip, elektronlary çykarýan hadysany aňladýar. Bu täsir diňe bir kwant mehanikasynyň möhüm esaslaryndan biri bolman, eýsem häzirki zaman fizika, himiýa we material ylymlaryna-da uly täsir edýär. Şeýle-de bolsa, bu ugurda fotosessiýanyň gijikdirilmegi diýilýän zat jedelli tema boldy we dürli teoretiki modeller ony dürli derejelere düşündirdi, ýöne bitewi ylalaşyk döredilmedi.
Soňky ýyllarda attosekunt ylym pudagy düýpgöter gowulaşanlygy sebäpli, ýüze çykýan bu gural mikroskopik dünýäni öwrenmegiň görlüp-eşidilmedik usulyny hödürleýär. Örän gysga wagt terezisinde bolup geçýän wakalary takyk ölçemek bilen gözlegçiler bölejikleriň dinamiki hereketi barada has köp maglumat alyp bilerler. Iň soňky gözlegde, esasy elektronlary ionlaşdyrmak üçin Stenford Linak Merkezinde (SLAC) sazlaşykly ýagtylyk çeşmesi tarapyndan öndürilen ýokary güýçli rentgen impulslarynyň bir topary ulanyldy we Tolgundyrylan molekuladan “kowmak”.
Bu goýberilen elektronlaryň traýektoriýalaryny has giňişleýin seljermek üçin aýratyn tolgundyryldylazer impulslaryelektronlaryň zyňyndy wagtyny dürli tarapa ölçemek. Bu usul, elektronlaryň özara täsiri netijesinde ýüze çykan dürli pursatlaryň arasyndaky düýpli tapawutlary takyk hasaplamaga mümkinçilik berdi, gijä galmagyň 700 atsekuntda bolup biljekdigini tassyklady. Bu açyşyň diňe bir öňki çaklamalary tassyklaman, eýsem täze soraglary hem döredýändigini bellemelidiris, degişli teoriýalary täzeden gözden geçirmeli we täzeden gözden geçirmeli.
Mundan başga-da, synag synaglaryň netijelerine düşünmek üçin möhüm bolan bu wagt gijikdirmeleri ölçemegiň we düşündirmegiň möhümdigini görkezýär. Belok kristalografiýasynda, lukmançylyk şekillendirişinde we rentgen şöhleleriniň materiýa bilen täsiri bilen baglanyşykly beýleki möhüm programmalarda bu maglumatlar tehniki usullary optimizirlemek we şekillendiriş hilini ýokarlandyrmak üçin möhüm esas bolar. Şonuň üçin topar has çylşyrymly ulgamlarda elektron häsiýeti we molekulýar gurluş bilen gatnaşygy barada täze maglumatlary ýüze çykarmak üçin dürli tehnologiýalaryň ösüşi üçin has berk maglumat binýadyny döretmek üçin dürli molekulalaryň elektron dinamikasyny öwrenmegi dowam etdirmegi meýilleşdirýär. geljekde.
Iş wagty: 24-2024-nji sentýabr